Με αφορμή την εμφάνισή τους στο Demon’s Gate Festival που θα πραγματοποιηθεί στην Αθήνα από 30/9 εως 1/10 το RockOverdose είχε την ευκαιρία να μιλήσει με τους Daniel Bryntse/Ragnar και Crister Olsson/Mats των Σουηδών epic black-metallers Ereb Altor και classic doom-metallers Isole.
Διαβάστε παρακάτω τις απαντήσεις τους στις εφ' όλης της ύλης ερωτήσεις του Άγγελου Κατσούρα και προετοιμαστείτε για μοναδικές στιγμές!
Ereb Altor
Facebook
Bandcamp
Instagram
Spotify
Twitter
Isole
Bandcamp
Facebook
Instagram
Spotify
RockOverdose: Γεια σας παιδιά, χαίρομαι πολύ που σας φιλοξενούμε στο Rock Overdose. Πώς είστε αυτό τον καιρό και με τί ασχολείστε τελευταία;
Ας ξεκινήσουμε με τους Isole. Έχουν περάσει 3 χρόνια από τότε που κυκλοφόρησε το «Dystopia». Είστε ικανοποιημένοι με τον τρόπο που βγήκε το album; Προσωπικά είδα μερικές πολύ επαινετικές απόψεις, θεωρώ πως έφερε μερικά νέα στοιχεία, πώς αντέδρασε ο κόσμος στο νέο υλικό;
Daniel Bryntse/Ragnar: Δεν είμαι ποτέ πλήρως ικανοποιημένος με οτιδήποτε έχω ηχογραφήσει ως τώρα. Έχει να κάνει με το αν μπορώ να το αντιμετωπίσω, η στιγμή που αποφασίζω να εγκρίνω μια λήψη, ένα τραγούδι, μια μίξη, ένα master. Μερικές φορές χρειάζονται χρόνια για να μπορέσω να ακούσω μια ηχογράφηση χωρίς να τη σταματήσω για να διορθώσω μικρές ατέλειες ή πράγματα που θα μπορούσαν να είχαν γίνει διαφορετικά. Ωστόσο, πλέον 3 χρόνια μετά, νομίζω ότι κάναμε γενικά καλή δουλειά με το album!
Έχω δει κάθε είδους αντιδράσεις. Από εκείνους που θέλουν μόνο να κάνουμε τα δύο πρώτα album ξανά και ξανά, μέχρι εκείνους που στην πραγματικότητα πιστεύουν ότι είναι το καλύτερο album που έχουμε κάνει ποτέ (μέχρι στιγμής). Τα περισσότερα από αυτά που έχω δει ή ακούσει έχουν κλίση περισσότερο προς τη θετική πλευρά, κάτι που είναι ωραίο, φυσικά.
Daniel Bryntse/Ragnar
RockOverdose: Ήσασταν εξαιρετικά άτυχοι με το studio σας να πλημμυρίζει. Θα θέλαμε να μάθουμε αν χάσατε κάποιο υλικό και ποια είναι η τρέχουσα κατάσταση του studio . Προφανώς ανέβαλε την κυκλοφορία του νέου album, έχουμε πιθανή ημερομηνία κυκλοφορίας;
Daniel Bryntse/Ragnar: Αν σκεφτεί κανείς τι θα μπορούσε να είχε συμβεί, ήμασταν αρκετά τυχεροί. Τίποτα εξαιρετικά σημαντικό δεν καταστράφηκε. Αν κρίνω από το πως φαινόταν όλα όταν μας επέτρεψαν να μπούμε μέσα, η στάθμη του νερού στο κτίριο ήταν στο υψηλότερο επίπεδο, περίπου στο ίδιο επίπεδο με το πάτωμα στην αίθουσα προβών/στούντιο μας.
Τα κουτιά από χαρτόνι και το πορώδες υλικό που είχε στο πάτωμα ήταν οι μόνες πραγματικές απώλειες. Υπήρχε, ωστόσο, συσσωρευμένο νερό στον εξοπλισμό μας. Αλλά επειδή αυτό είναι καθαρό νερό, αφήσαμε τα πράγματά μας να στεγνώσουν για αρκετή ώρα πριν τα ξαναβάλουμε στην πρίζα. Ήταν μια «συναρπαστική» στιγμή η εκκίνηση του υπολογιστή στούντιο λίγους μήνες αργότερα…
Τέλος πάντων, από τότε μετακομίσαμε σε άλλο κτίριο σε διαφορετικό μέρος της πόλης και τώρα έχουμε τη θέση μας με ασφάλεια στον δεύτερο όροφο.
Το επόμενο album είναι έτοιμο! Δεν είμαι σίγουρος ότι έχουμε ορίσει ακόμη ημερομηνία κυκλοφορίας, αλλά θα πρέπει να είναι κατά το πρώτο τρίμηνο του 2023.
RockOverdose: Το νέο album θα βγει με νέο συμβόλαιο με τη Hammerheart. Ήταν κάτι σαν απόσβεση μετά τα όσα περάσατε; Έχουμε τίτλο ή κάποια στοιχεία για το concept; Έχεις δηλώσει πως με αυτό το album "η μελαγχολία θα επιστρέψει", να περιμένουμε κάτι πιο αργό για παράδειγμα;
Daniel Bryntse/Ragnar: Δεν θα το έλεγα ακριβώς απόσβεση, αλλά είναι μια βολική λύση, δεδομένου ότι έχουμε συνεργαστεί με επιτυχία με τη Hammerheart στο παρελθόν τόσο με τους Isole όσο και με τους Ereb Altor.
Είμαστε ακόμα πολύ νωρίς στις ηχογραφήσεις για να έχω μια κάπως αντικειμενική άποψη για τα πράγματα. Η αίσθηση μου είναι ότι το νέο album μπορεί να είναι λίγο πιο σκοτεινό και πιο βαρύ συνολικά σε σχέση με το "Dystopia". Δεν μπορώ να σας δώσω ακόμα τον τίτλο, αλλά η ανακοίνωση αναμένεται σχετικά σύντομα.
RockOverdose: Η Σουηδία είχε πάντα παράδοση στο doom metal, με τους Candlemass να είναι το συγκρότημα που αναγνωρίζεται ως οι πατέρες όλων. Πώς νιώθετε όταν διαβάζετε ότι οι Isole συνεχίζουν την κληρονομιά των Candlemass τα τελευταία 15 χρόνια; Περιμένατε να έχετε τέτοιο αντίκτυπο στον κόσμο;
Daniel Bryntse/Ragnar: Οι Candlemass είναι ακόμα ενεργοί και συνεχίζουν τη δική τους κληρονομιά. Εγώ ο ίδιος δεν θα τολμούσα ποτέ να μας συγκρίνω με το πανίσχυρο μεγαθήριο που είναι σε αυτό το στυλ μουσικής. Αλλά είναι όμορφο να ακούς και να διαβάζεις τόσο ωραία λόγια. Το περίμενα; Όχι ποτέ.
RockOverdose: Αρκετοί θαυμαστές σας ανησυχούσαν ότι με την άνοδο των Ereb Altor, οι Isole θα έμεναν λίγο πίσω. Έχετε κάτι να δηλώσετε σχετικά με το μέλλον των Isole;
Daniel Bryntse/Ragnar: Είναι αλήθεια ότι οι Isole μπήκαν για λίγο πίσω όταν οι Ereb Altor απογειώθηκαν. Επειδή είχαμε ζήτηση για συναυλίες κ.λπ. δίναμε περισσότερα για το ένα από ότι το άλλο, θα ήμασταν ανόητοι να μην το κάνουμε όσο ήταν ακόμα θερμά τα πράγματα για τους Ereb Altor ! Τι επιφυλάσσει το μέλλον, μόνο το μέλλον ξέρει.
RockOverdose: Ας περάσουμε στο "στρατόπεδο" των Ereb Altor τώρα. Περιττό να πούμε ότι τα δύο πρώτα album επανέφεραν την επική εποχή των Bathory! Θα θέλαμε να μάθουμε πώς νιώθετε τον αντίκτυπο της προσωπικότητάς του μέχρι σήμερα, όντας επίσης Σουηδοί, πώς ζήσατε το γεγονός της επιρροής του τότε στις μέρες της δόξας;
Crister Olsson/Mats: Εδώ και πολλά χρόνια νομίζω ότι οι Ereb Altor έχει αναπτύξει ένα δικό τους μοναδικό ήχο και τα τελευταία album μπορεί να μην έχουν τόσα κοινά με τους Bathory ειδικά σε σύγκριση με τα πρώτα album . Ωστόσο, δεν μπορώ να αρνηθώ ότι είμαι μεγάλος θαυμαστής των Bathory και η μουσική του Quorthon θα έχει πάντα κάποιο αντίκτυπο πάνω μου.
RockOverdose: Το "The End" υποτίθεται ότι ήταν το τελευταίο album των Ereb Altor, εξ ου και ο τίτλος. Τι σας έκανε να αλλάξετε γνώμη; Η ανταπόκριση του κόσμου; Ίσως μια σκέψη ότι έπρεπε να συνεχίσετε να τιμάτε την κληρονομιά του Quorthon; Παραμένει ένα συχνό ερώτημα στις μέρες μας.
Crister Olsson/Mats: Οι Ereb Altor δεν ήταν συγκρότημα τότε, αλλά περισσότερο σαν ένα διασκεδαστικό project του Daniel και εμένα. Στην αρχή, αποφασίσαμε να δώσουμε λίγη ζωή σε μερικές παλιές συνθέσεις με μια επική Bathory αίσθηση. Είχαμε υλικό για 2 album και αυτός ήταν ο στόχος. Ακριβώς για να κάνουμε αυτά τα παλιά μας τραγούδια με το σωστό τρόπο, με πραγματικές ηχογραφήσεις και να τα κυκλοφορήσουμε.
Δεν περιμέναμε πραγματικά ότι ο κόσμος θα αγαπούσε αυτά τα τραγούδια και η ανταπόκριση ήταν μεγαλύτερη και καλύτερη από ό,τι περιμέναμε, εξ ου και ο λόγος της συνέχειας αλλά και η δημιουργία μιας πραγματικής μπάντας με πλήρες line-up.
Θα έλεγα επίσης ότι η έμπνευση άρχισε να ευδοκιμεί όταν ψάξαμε πίσω στις παλιές μας ηχογραφήσεις demo από τη δεκαετία του '90 και απλά δεν είχαμε άλλη επιλογή από το να ακολουθήσουμε την έμπνευση και φαίνεται ότι κολλήσαμε με αυτό το "side project" παράλληλα με τους Isole τελικά.
RockOverdose: Νιώσατε ότι ολοκληρώσατε το όραμά σας για την πιο επική εποχή του ήχου των Bathory με τα δύο πρώτα album και έτσι αλλάξατε κατεύθυνση στο πιο ματαιόδοξο στυλ "Blood Fire Death"; Ή μήπως ήρθε φυσικά;
Crister Olsson/Mats: Είχα κάποια παλιά black metal τραγούδια από παλιά και δεν είχα ξαναπαίξει ποτέ σε black metal συγκρότημα και κάπως έτσι βρήκα την ευκαιρία να τα προσαρμόσω στους Ereb Altor. Όταν κοιτάζω πίσω στο Gastrike, μερικές φορές αισθάνομαι ότι κάναμε αυτό το άλμα από την μάλλον αργή επική μουσική απευθείας στον κόσμο του black metal, λίγο απότομα. Νομίζω ότι έχουμε βρει μια πολύ καλή ισορροπία στις μέρες μας με τα δύο στοιχεία να ενώνονται άψογα κατά κάποιο τρόπο. Χρειάστηκαν μερικά χρόνια για να βρούμε πραγματικά τη σωστή ισορροπία και τον μοναδικό ήχο των Ereb Altor.
RockOverdose: Το “Vargtimman” είναι άλλο ένα υπέροχο album στον κατάλογό σας, πώς σας φαίνεται επτά μήνες μετά την κυκλοφορία του; Για κάποιο λόγο ακούγεται σαν να μην γερνάει καθόλου η μπάντα, αντίθετα υπάρχει κάτι σαν ανανέωση στην όλη προσέγγιση. Νιώθεις ότι έκανες κάτι διαφορετικό ή είναι το vibe που μεταδίδει στον ακροατή;
Crister Olsson/Mats: Είμαι κάπως σαν τον Daniel σε αυτά τα θέματα. Θα χρειαστούν μερικά χρόνια για να μπορέσω πραγματικά να κοιτάξω πίσω το “Vargtimman” με ανοιχτό μυαλό. Πάντα προσέχω τις λεπτομέρειες, πράγματα που θα έκανα διαφορετικά και ελαττώματα. Προσπαθώ πάντα να εξερευνώ κάποια νέα στοιχεία και νέες προσεγγίσεις με κάθε κυκλοφορία. Για παράδειγμα, αυτή τη φορά αρχίσαμε να χρησιμοποιούμε τα όργανα Hammond και επίσης παίξαμε με μερικές πιο δυσαρμονικές συγχορδίες.
Ένα πράγμα που θα μπορούσα να πω για το "Vargtimman" είναι ότι η ισορροπία μεταξύ σκληρού και επικού είναι κατά τη γνώμη μου καλύτερη από ποτέ και η ωραία παραγωγή που μπόρεσε να δημιουργήσει ο Tord ταιριάζει πολύ καλά στο album.
Crister Olsson/Mats
RockOverdose: Όπως αναφέρθηκε και παραπάνω οι Ereb Altor είναι προτεραιότητα σας σε σύγκριση με τους Isole και τα albums διαδέχονται συχνά το ένα το άλλο. Αισθάνεστε πως σας βγαίνει πιο εύκολα να γράψετε υλικό για τους Ereb Altor απ΄ό,τι για τους Isole; ή θέλετε να φτάσετε τα όρια του;
Crister Olsson/Mats: Ναι, είναι πιο εύκολο για μένα να γράφω για τους Ereb Altor απ' ό,τι για ένα album των Isole. Δουλεύουμε μαζί με τον Tord στους Ereb Altor. Ξεκινά την παραγωγή σε πολύ πρώιμο στάδιο και συζητάμε πολλά πράγματα πέρα δώθε σε όλη τη διαδικασία. Είναι σα να μπαίνουμε σε μια δική μας φούσκα και εστιάζουμε πολύ στην εργασία εκείνη τη στιγμή. Από την άλλη, όταν γράφω μουσική δουλεύω λίγο - πολύ μόνος και το γεγονός ότι όλα τα μέλη στους Isole δεν μένουν στην ίδια πόλη επίσης μας κάνει να μην μαζευόμαστε τόσο συχνά όσο όταν πρόκειται για τους Ereb Altor.
RockOverdose: Κάποιες γενικές ερωτήσεις τώρα. Και οι δύο μπάντες σας συνεχίζουν την ένδοξη σουηδική κληρονομιά στη metal μουσική. Τι κάνει τη χώρα σας τόσο παραγωγική σε όλα τα είδη; Απ΄ όσο γνωρίζουμε μαθαίνετε ένα μουσικό όργανο ενώ είστε ακόμη στο σχολείο, πιστεύετε ότι αυτό παίζει σημαντικό ρόλο στην εξέλιξή σας ως μουσικοί στο μέλλον;
Daniel Bryntse/Ragnar: Τα μαθήματα μουσικής στο δημοτικό σχολείο μάλλον αφορούν περισσότερο την ιστορία της μουσικής και παιδικά τραγούδια. Υπάρχουν όμως ανοιχτά και δωρεάν μουσικά σχολεία αν κάποιο παιδί έχει κλίση στη μουσική. Ποτέ δεν πήγα πραγματικά σε κανένα από αυτά τα σχολεία. Ίσως σε δύο ή τρία μαθήματα, αλλά ήταν υποχρεωτικό να μάθω πρώτα να διαβάζω μια απλή παρτιτούρα και να παίζω φλάουτο πριν επιλέξω ένα όργανο που να μου αρέσει. Δεν το έκανα.
Ωστόσο, αυτό που συμβαίνει στη Σουηδία νομίζω ότι οφείλεται σε δύο ή τρία πράγματα.
Πρώτον, η πλήξη... δεν υπάρχουν πολλά να κάνει κάποιος ειδικά κατά τους σκοτεινούς μήνες του χειμώνα, εκτός και αν ασχολείται με χειμερινά σπορ όπως το σκι ή το χόκεϊ επί πάγου. Και προσωπικά δεν είμαι πολύ αθλητής, άρα μόνη επιλογή η μουσική...
Δεύτερον, η διαθεσιμότητα… πολλά κέντρα νεότητας διαθέτουν αίθουσα μουσικής, πλήρως εξοπλισμένη με τυπικό rock/pop backline για να δανείζονται τα παιδιά. Είναι επίσης αρκετά εύκολο να πάρεις χορηγίες από διάφορες εκπαιδευτικές ενώσεις εάν έχεις ένα "μουσικό σχήμα".
Και τρίτο… ίσως γενική ασφάλεια και το καλά ανεπτυγμένο δίκτυο κοινωνικής ασφάλισης που υπάρχει με αποτέλεσμα οι έφηβοι και νέοι ενήλικες, να μη χρειάζεται πραγματικά να ανησυχούν πολύ για το πώς να επιβιώσουν καθημερινά, και έτσι έχουμε όλο αυτό τον χρόνο να δημιουργούμε "πράγματα". Είτε πρόκειται για μουσική, τέχνες, αθλήματα, βιντεοπαιχνίδια ή οτιδήποτε άλλο...
RockOverdose: Και τα δύο συγκροτήματά σας αποτελούν παράδειγμα σκληρής δουλειάς παίζοντας κάτι μη εμπορικό, και εξακολουθούν να σέβονται αυτό που κάνετε. Τι θα συμβουλεύατε ένα νέο συγκρότημα στο ξεκίνημά του; Τι πρέπει να προσέχουν; Έχετε αντιμετωπίσει δυσκολίες που θα μπορούσαν ίσως να σας ρίξουν μέχρι τώρα;
Crister Olsson/Mats: Η πρώτη μου συμβουλή είναι ότι πρέπει πραγματικά να πιστεύεις σε αυτό που κάνεις και να προσπαθείς να το κάνεις από καρδιάς. Ο κόσμος θα ακούσει ότι δεν είναι ψεύτικο. Πρέπει επίσης να είσαι έτοιμος να αφιερώσεις πολύ χρόνο και προσπάθεια στο συγκρότημα σε όλους τους τομείς. Στη μη εμπορική σκηνή υπάρχουν πολλά DIY και πρέπει να είστε προετοιμασμένοι να μάθετε νέα πράγματα και να φροντίσετε τα περισσότερα πράγματα μόνοι σας.
RockOverdose: Όταν ξεκινά η σύνθεση των τραγουδιών, ξέρετε από πριν αν θα είναι ένα τραγούδι για τους Isole ή τους Ereb Altor; Έχει συμβεί ποτέ ένα τραγούδι να δοθεί απ΄ τη μία στην άλλη ενώ είναι ήδη έτοιμο; Τι είναι πιο σημαντικό για εσάς στη σύνθεση; Τιμιότητα; Βαρύτητα; Να το κάνεις από καρδιάς; Όλα ή κανένα από τα παραπάνω ή ίσως κάτι που δεν έχουμε σκεφτεί;
Crister Olsson/Mats: Ναι, πάντα ξέρω αν θα είναι για τους Isole ή τους Ereb Altor. Μπαίνω κάπως σε Ιsole mode ή Ereb Altor mode και "κλείνομαι στο συννεφάκι μου" κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας. Για μένα, οι μουσικές γλώσσες μεταξύ των συγκροτημάτων διαφέρουν πολύ και δεν υπάρχει αμφιβολία για μένα αν ακούγεται Ιsole ή Ereb Altor.
Το πιο σημαντικό για μένα ως συνθέτη είναι να ευχαριστήσω τον εαυτό μου και τις δικές μου ανάγκες. Η μουσική πρέπει να είναι συναρπαστική για μένα πρώτα για να μπορέσω να την αναδείξω ανοιχτά. Το να δημιουργείς κάτι από καρδιάς είναι επίσης πολύ σημαντικό.
RockOverdose: Έχει ενδιαφέρον να μάθουμε τα σχέδιά σας γενικά και με τις δύο μπάντες. Προσπαθείτε να βρείτε έναν τρόπο να περιοδεύσετε μαζί, εάν αυτό είναι δυνατό ή μήπως οι Ereb Altor έχουν προβάδισμα; Πόσο επηρέασε η πανδημία τα album σας, αυτό που κυκλοφορήσατε με τους Ereb Altor και αυτό που έρχεται με τους Isole;
Crister Olsson/Mats: Είχαμε σχεδιάσει μια headliner tour με τους Ereb Altor φέτος αλλά δυστυχώς ακυρώθηκε. Προσπαθούμε ακόμη να βγούμε σε περιοδεία και με τις δύο μπάντες αν είναι εφικτό, παρά τις δυσκολίες των καιρών με όλα αυτά που συμβαίνουν (πόλεμος, covid κλπ)
Τα έξοδα έχουν αυξηθεί λόγω της αύξησης των τιμών σε εισιτήρια πτήσεων και δεν είναι καλό ειδικά για τις underground μπάντες από τη Σκανδιναβία καθώς στις περισσότερες φορές πρέπει να πετάξουμε με αεροπλάνο. Τα metal clubs επίσης πέρασαν δύσκολες στιγμές μέσα στην πανδημία αλλά θα κάνουμε το καλύτερο που μπορούμε για να δώσουμε όσα περισσότερα shows γίνεται!
Η πανδημία χτύπησε πολύ σκληρά τα albums και των δύο συγκροτημάτων. Κάναμε μια ευρωπαϊκή περιοδεία τόσο με τo "Dystopia" όσο και με τον "Järtecken". Αλλά όλα τα φεστιβάλ που είχαμε προγραμματίσει με τους Ereb Altor για το "Järtecken" ακυρώθηκαν ή αναβλήθηκαν δυστυχώς! Τώρα έχουμε εστιάσει στο "Vargtimman", αλλά θα προσπαθήσουμε να ρίξουμε λίγο φως και σε τραγούδια από το album "Järtecken".
RockOverdose: Σχετικά με την εμφάνισή σας στο Demon’s Gate Festival. Η αλήθεια είναι πως έχει περάσει αρκετός καιρός για να σας δούμε ξανά. Ξέρετε πως σας αγαπάμε πολύ και ξέρουμε πως κι εσείς αγαπάτε το ελληνικό κοινό. Υπάρχει ένας αναμφισβήτητος ισχυρός δεσμός μεταξύ των Ελλήνων οπαδών και των συγκροτημάτων σας. Γιατί πιστεύετε συμβαίνει αυτό; Τί να περιμένει το κοινό από τις εμφανίσεις σας στο festival;
Ereb Altor
Crister Olsson/Mats: Έχει περάσει πολύ καιρός από τότε που είχαμε ξανάρθει και είναι αλήθεια πως είχαμε περάσει πολύ όμορφα στην Ελλάδα. Δεν ξέρω γιατί αλλά με το ελληνικό κοινό υπάρχει ένας ιδιαίτερος δεσμός μαζί μας, τους αγγίζει το σκανδιναβικό στυλ ή απλά μπορεί οι Έλληνες οπαδοί μας να είναι οι καλύτεροι! Θα δώσουμε το 11ο% πάνω στη σκηνή από καρδιάς!
RockOverdose: Κλείνοντας θα ήθελα να σας ευχαριστήσω πολύ για το χρόνο σας! Συγνώμη αν ήταν πολλές οι ερωτήσεις αλλά ήταν μια καλή ευκαιρία να μάθουμε από πρώτο χέρι τις σκέψεις και των δύο σας, αντιπροσωπεύοντας και τις δύο μπάντες ταυτόχρονα. Επίσης θέλω να μάθω αν θα φέρετε μαζί σας merch και τί περίπου να περιμένει ο κόσμος που επιθυμεί να αγοράσει και να υποστηρίξει τα group. Συγχαρητήρια για όσα έχετε προσφέρει σε εμάς ως τώρα και με τα δύο συγκροτήματα. Σας αγαπάμε! Τελευταία λόγια δικά σας!
Crister Olsson/Mats: Ευχαριστούμε πάρα πολύ ! Horns up και κρατήστε τη φλόγα αναμμένη! Θα φέρουμε μαζί μας όσο περισσότερο merch μπορούμε να μεταφέρουμε αεροπορικώς, LP, CD, patches, t-shirts και hoodies. Τα λέμε σύντομα από κοντά για να τα "σπάσουμε" μαζί!
Για το RockOverdose,
Άγγελος Κατσούρας