Έχετε παρατηρήσει ποτέ πως Έλληνες της διασποράς έχουν αφήσει το σημάδι τους στη metal μουσική; Από την άλλη, έχετε παρατηρήσει πως και εμείς, οι μεταλάδες που ζούμε στην Ελλάδα, που γνωρίζουμε και μεγαλώσαμε στην κουλτούρα αυτή, έχουμε μία ιδιαίτερη σχέση με την μουσική τους; Μία σχέση η οποία είναι μυστήρια και ανεξήγητη, ή μπορεί να οφείλεται σε κάποιος άλλους παράγοντες, πιο λογικούς και απλούς. Υπάρχουν κοινά στοιχεία και νομίζω ότι προέρχονται από την κοινή ιστορία μας. Αυτή του τραγικού και της φιλοσοφίας.
Ένα από τα πρώτα συγκροτήματα που έμαθα όταν ήμουν ακόμη νέος, τόσο σε ηλικία όσο και σαν ακροατής της ακραίας και αγαπημένης μας μουσικής, ήταν οι Warlord. Ήμουν στην κατασκήνωση, παιδάκι ακόμη, νομίζω το καλοκαίρι μετά την 6 δημοτικού, και έτυχε ένα βράδυ να κάτσουμε μια μεγάλη παρέα έξω από την σκηνή στην οποία κοιμόμουν μαζί με άλλα δώδεκα, δεκατρία παιδιά. Ανάμεσα μας ήταν ο ομαδάρχης της σκηνής μας, ένας φίλος του, ομαδάρχης μιας παραδιπλανής και ο σεφ. Και οι τρεις ήταν μεταλοροκάδες. Είχαν στήσει κασετόφωνο και ακούγαμε, η πιο σωστά, μας μάθαιναν την σωστή τη μουσική.
Είχα ήδη ακούσματα από κλασσική ροκ και προφανώς Metallica, μιας και τότε ήταν στα ντουζένια τους, και χωρίς να έχω αναπτύξει την σχέση που έχω τώρα, μου άρεσε η metal μουσική. Κοιτώντας πίσω θα έλεγα πως με εντυπωσίαζε η αισθητική, το πάθος που έβγαζαν οι τραγουδιστές και η δραματικότητα. Τότε βέβαια δεν θα το περιέγραφα έτσι. Θα έλεγα πως μου αρέσει γιατί με κάνει να νιώθω κάπως. Δέος; Τον εντυπωσιασμό της περιπέτειας και της ανακάλυψης; Το έχει αυτό η metal. Είναι δραματική μουσική, με θεατρικότητα που δημιουργεί εικόνες στο μυαλό. Αργότερα ήρθαν και όλα τα υπόλοιπα, όπως τα riff, τα solo, οι πολύπλοκες συνθέσεις, η παραγωγή. Τότε ήταν καθαρά συναίσθημα και φαντασία. Τώρα είναι και τα δύο.
Μεταξύ αυτών που άκουσα εκείνο το βράδυ ήταν και το “Deliver Us From Evil”. Ένα τραγούδι που μου είχε σηκώσει τις τρίχες. Ήταν σαν βιβλίο σε μουσική. Αυτά που διάβαζα τότε, βιβλία με περιπέτειες και μυστήρια και δράκους και ιππότες, ντετέκτιβ και τέρατα, παρουσιάστηκαν μέσα από την μουσική. Νομίζω τότε ήταν που είδα για πρώτη φορά την διαφορά της κλασσικής ροκ με την metal. Όχι λογικά αλλά συναισθηματικά. Η metal μπαίνει σε ένα πεδίο συναισθημάτων και εικόνων που η κλασσική ροκ αγγίζει μεν αλλά δεν το παρουσιάζει τόσο καθαρά και εικονικά. Είναι πιο θεατρική και παραστατική, με την δυνατότητα να σε απορροφήσει μέσα στην ιστορία που εξελίσσεται τόσο μουσικά όσο και στιχουργικά. Οι Warlord τα έχουν αυτά τα στοιχεία.
Ο τρόπος που οι φοιτητές αυτοί αντιμετώπιζαν τους Warlord, τους μεγάλωσε πολύ μέσα στο μυαλό μου. Ένιωθαν και οι ίδιοι το ίδιο δέος, με την διαφορά ότι μπορούσαν να μιλήσουν για αυτά και να μας πουν και μερικά πράγματα παραπάνω. Έμαθα ότι οι στίχοι είναι επικοί, μυθολογικοί και χριστιανικοί και πως ο κιθαρίστας και συνθέτης ήταν Ελληνοαμερικάνος. Bill Tsamis είχαν πει. Μεγάλος κιθαρίστας. Μυθικό ταλέντο έλεγαν ενώ ύψωναν τα χέρια τους στον αέρα. Το πάθος φαινόταν. Με τα χρόνια έμαθα πως οι Warlord έχαιραν μεγάλης αγάπης και εκτίμησης στην Ελλάδα από τον πρώτο καιρό. Ίσως και προτού γίνουν γνωστοί και αγαπητοί σε άλλες χώρες. Ίσως βέβαια να φταίει και η εμμονική αγάπη των ελλήνων μεταλάδων με κάποια συγκεκριμένα συγκροτήματα. Το μόνο σίγουρο είναι πως η μουσική του Tsamis έχει πάθος και θεατρική τραγικότητα.
Ήταν αρκετά χρόνια αργότερα που ήρθα σε επαφή με την μουσική των Fates Warning και τις κιθαριστικές δημιουργίες του Jim Matheos. Αφού είχα μπει στο πανεπιστήμιο, και έχοντας αρκετό ελεύθερο χρόνο στα χέρια μου, έπεσα με λύσσα στο metal και έψαχνα να ακούσω και να μάθω όσο περισσότερα συγκροτήματα μπορούσα. Ήθελα να ανακαλύψω του ήχους, την αισθητική, μάλλον από μία ανάγκη να ξεφύγω από την καθημερινότητα και να ταξιδέψω μέσω της μουσικής, σε άλλους κόσμους. Αυτοί οι κόσμοι αλλάζουν ανάλογα με το συγκρότημα και το είδος. Εκεί που κάποιοι τραγουδούν για ατσάλι και ήρωες, σατανάδες και μηδενισμό, οι Fates Warning είχαν μια πιο ανθρώπινη διάσταση στη μουσική τους. Ξεκίνησαν με στίχους για το φανταστικό, αλλά εγώ τους γνώρισα με το “A Pleasant Shade Of Gray”, όταν το έδινε το Metal Hammer. Η ζεστή φωνή του Alder με τις μελωδίες του Matheos έχτιζαν μια έντονη συναισθηματικότητα και από την μελαγχολία μεταφέρονταν στην λύτρωση που κορυφωνόταν με τις φωνητικές γραμμές πάνω από τις κιθάρες. Στο τέλος ένιωθα ελαφρύτερος, λιγότερο προβληματισμένος. Το metal επιτρέπει στον ακροατή να βγάλει συναισθήματα χωρίς να χρειαστεί να μιλήσει για αυτά.
Εκείνη την περίοδο ήταν που άρχισα να παρατηρώ κάποια μοτίβα στην σχέση των Ελλήνων μεταλάδων με αυτά τα συγκεκριμένα συγκροτήματα. Γενικά, γουστάρουμε συναίσθημα, πάθος, φαντασία και τούτο οφείλεται στο τι άνθρωποι είμαστε και στην κουλτούρα μας. Θέλουμε το δραματικό και το τραγικό στοιχείο στη metal μουσική και στην τέχνη μας, γιατί έτσι βλέπουμε την ζωή. Αυτή η σχέση ήταν το κοινό, μυστήριο στοιχείο που εμφανιζόταν μέσα στη μουσική των Ελλήνων μεταλάδων μουσικών της διασποράς που μας κέρδιζε. Οι Fates Warning, και δη ο Jim Matheos, συνεχίζουν να δημιουργούν εξαιρετικά album μέχρι και σήμερα, με το “Theories Of Flight” να είναι το αγαπημένο μου άκουσμα για φέτος.
Αρκετά χρόνια αργότερα, το 2014, ήρθα σε επαφή με ένα συγκρότημα που ο κιθαρίστας τους είναι και αυτός Ελληνοαμερικάνος. Οι Contrarian είναι το όχημα του Jim Tasikas και η μουσική τους βγάζει μια πιο εγκεφαλική αίσθηση, μιας και κινούνται στο progressive death metal ήχο. Αυτό που μου έκανε εντύπωση την πρώτη φορά που άκουσα το ντεμπούτο τους, είναι πως με ταξίδεψε πίσω στην περίοδο που εντρυφούσα στους Death, στην ιδιοφυία του Chuck Schuldiner και το “Individual Thought Patterns”. Η αισθητική είναι παρόμοια, και στην αρχή νόμιζα πως είναι tribute μπάντα. Όσο τους άκουγα όμως, είδα πως τρέφουν αγάπη για τον ήχο που δημιούργησε ο Schuldiner και οι άλλοι μεγάλοι της progressive death metal σκηνής του 90, όπως οι Atheist και Cynic. Μαζί με τον George Kollias και τον Leon Macey από τους Mithras και Sarpanitum, έχουν βαλθεί να αναβιώσουν και να επεκτείνουν αυτόν τον ήχο, διατηρώντας την αισθητική του και δουλεύοντας στις απειλητικές ατμόσφαιρες που δημιουργούν οι lead κιθάρες και τα ambient περάσματα, έχοντας φιλοσοφικό περιεχόμενο στους στίχους. Αυτό είναι το άλλο στοιχείο. Συναισθηματικότητα, θεατρικότητα, τεχνική και τραγούδια που μιλούν για την αρχαία Ελλάδα αλλά και για πιο σύγχρονες φιλοσοφικές θέσεις. Το νέο τους album, για παράδειγμα, έχει για τίτλο ρητό του Αριστοτέλη: “To Perceive Is To Suffer”, το οποίο μου θυμίζει και το Βουδιστικό ρητό, «Η ζωή είναι πόνος». Βέβαια, υπάρχουν πολλές ερμηνείες αυτών, αλλά δεν θα το κάνουμε αυτό τώρα. Ίσως θα ήταν καλύτερα να περιμένουμε την κυκλοφορία του μέσα στην Άνοιξη του 2017 και να ακούσουμε από αυτούς τον τρόπο που το παρουσιάζουν.
Η συνέχεια του Ελληνικού ψυχισμού, μέσα από την μουσική αυτών των κιθαρίστων της διασποράς που μεγάλωσαν και ζουν στην Αμερική, καλλιεργημένη μαζί με την κουλτούρα των Η.Π.Α. δημιουργεί αυτό το ιδιαίτερα αγαπητό κράμα για εμάς. Η σύνδεση μπορεί να δημιουργείται από την ανάγκη που έχουν να διατηρήσουν την επαφή τους με την καταγωγή τους, ή ακόμη και να δημιουργείται από εμάς που αναγνωρίζουμε είτε συνειδητά, είτε υποσυνείδητα τα κοινά χαρακτηριστικά στον τρόπο που βλέπουμε την ζωή. Το μόνο σίγουρο είναι πως υπάρχει και πως αυτοί οι μουσικοί ‘μιλούν’ μαζί μας.
Comments
