Οι DOMINE επιστρέφουν στην Αθήνα, για μία εμφάνιση στο πλαίσιο του Into Battle Festival.
DOMINE ή αλλιώς, εκεί που η μυθολογία και η φαντασία συναντούν το epic/power metal. O κιθαρίστας και ιδρυτικό μέλος, Enrico Paoli απαντά στις ερωτήσεις μας σχετικά με την πορεία του συγκροτήματος, στις 4 δεκαετίες ύπαρξής του και δε διστάζει να σχολιάσει την μουσική σκηνή παλιά και σύγχρονη.
Μη χάσετε την ευκαιρία να τους απολαύσετε ζωντανά!
INTO BATTLE FESTIVAL vol.IV - info
Rockoverdose: Αρχικά πες μας πώς σας βρίσκουμε αυτή τη στιγμή; Ξέρεις ότι οι Έλληνες πάντα ρωτάνε για τους Domine και δεν σας ξεχνούν παρά τα χρόνια που περνούν. Με τι ασχολείστε τελευταία;
DOMINE: Το συγκρότημα είναι καλά, ενεργό, ζωντανό! Δεν παίζουμε πολλές συναυλίες, αλλά κάναμε μερικές φέτος στην Ιταλία το καλοκαίρι και τον Μάιο παίξαμε στο Courts Of Chaos Festival στη Γαλλία. Αυτό τον καιρό ηχογραφούμε ένα demo για ένα νέο τραγούδι, ένα έπος 11 λεπτών. Ένας μακροχρόνιος φίλος μας έχει φτιάξει ένα studio στο Piombino, όπου εγώ και ο Riccardo περάσαμε τα παιδικά μας χρόνια, δημιουργήσαμε το συγκρότημα, ηχογραφήσαμε τα πρώτα μας demo και κάποιες ακόμη ηχογραφήσεις εκεί, στη δεκαετία του '80. Ουσιαστικά, δουλεύουμε πάνω σε νέα τραγούδια εδώ και χρόνια και κοιτάζουμε αν υπάρχει πιθανότητα να κάνουμε ένα άλμπουμ εκεί. Ακόμα δεν είμαι σίγουρος, αλλά ας δούμε τι θα προκύψει.
RockOverdose: Πρόκειται να σας ξαναδούμε στο Into Battle Festival, μετά την τελευταία σας εμφάνιση εκεί το 2017! Πως νιώθετε και τί αναμνήσεις έχετε από εκείνη την εμφάνιση;
DOMINE: Υπέροχες αναμνήσεις! Φυσικά, κάθε φορά που παίζουμε στην Ελλάδα είναι υπέροχα! Περνάμε τέλεια με τους Έλληνες φίλους μας. Έχω πολύ καλές αναμνήσεις απ΄ το Into The Battle και το κοινό είναι τόσο παθιασμένο με τα τραγούδια και τη μουσική μας, ειδικά από τα δύο πρώτα μας άλμπουμ .
Επίσης το Κύτταρο club, είναι ένα πολύ cool και old-school metal μαγαζί, γενικά πάντα η εμπειρία μας εκεί είναι υπέροχη! Θα έλεγα πως οι Έλληνες θαυμαστές, μας έχουν υιοθετήσει, απ' την πρώτη στιγμή!
RockOverdose: Υποθέτω ότι στο ρωτάνε συχνά, και συγνώμη που θα σε ρωτήσω, αλλά τί συνέβη τα τελευταία 16 χρόνια και δεν έχετε βγάλει κάποιο άλμπουμ ; Είναι το “Ancient Spirit Rising” το τελευταίο Domine άλμπουμ ή μπορούμε να έχουμε ελπίδες για νέο υλικό στο μέλλον;
DOMINE: Δε χρειάζεται να ζητάς συγνώμη, είναι υπέροχο που ο κόσμος ενδιαφέρεται και ρωτά. Δεν υπάρχει τίποτα δραματικό. Αυτό που συμβαίνει είναι πως ο καιρός περνά και πλέον δεν είμαστε παιδιά. Έχουμε τις οικογένειές μας, πολλοί από εμάς έχουν παιδιά και καθημερινές δουλειές. Έτσι είναι η ζωή.
Είχαμε μια αρκετά καλή δραστηριότητα ως συγκρότημα αλλά από το 2008 και μετά τα πράγματα άρχισαν να αλλάζουν. Έχουμε αποδεχτεί το γεγονός ότι παίζουμε επειδή το αγαπάμε και γουστάρουμε να παίζουμε μαζί, επειδή εκεί έξω υπάρχει κόσμος που θέλει να ακούει τα τραγούδια μας. Αυτό είναι όλο! Είμαστε τα ίδια 5 παιδιά από το 1999, είμαστε πραγματικοί φίλοι.
Θέλουμε να κάνουμε νέο άλμπουμ , έχει περάσει καιρός αλλά δεν υπάρχει κάτι που να μας δεσμεύει καθώς δεν ταϊζουμε τις οικογένειές μας από τη μουσική μας δραστηριότητα. Ακόμη και τα μεγάλα συγκροτήματα δεν κυκλοφορούν άλμπουμ πλέον, δεν είμαστε και οι Iron Maiden!
Είμαι εντάξει που ο κόσμος ρωτά για νέο άλμπουμ . Θα έρθει κι αυτό, απλά δε γνωρίζω το πότε. Όπως ανέφερα και πιο πριν, έχουμε κάνει κάποιες ηχογραφήσεις, προσπαθούμε να δούμε πως βγαίνει το υλικό αυτό και θα δείξει .... Αλλά να σου πω κάτι, πιθανόν σε κάποιο άλλο παράλληλο σύμπαν οι Domine να έχουν κυκλοφορήσει 20 άλμπουμ και να έχουν ξεπεράσει τους Metallica!
RockOverdose: Οι Domine ήταν ένα κομβικό συγκρότημα για την ιταλική σκηνή και το πρώτο άλμπουμ σας "Champion Eternal" κυκλοφόρησε σε μια εποχή που όλα τα γνωστά άλμπουμ ήταν καταπληκτικά. Νιώσατε ότι ήταν η κατάλληλη στιγμή να το κυκλοφορήσετε το 1997 ή αναβλήθηκε από παράγοντες που δεν γνωρίζουμε;
DOMINE: Δεν ξέρω αν ήταν η κατάλληλη στιγμή, αλλά τότε ήταν που μάλλον οι συνθήκες ήταν κατάλληλες, μετά από πολλά χρόνια μιας underground δραστηριότητας. Ηχογραφήσαμε το πρώτο μας demo το 1986, αλλά εκείνη την εποχή ήταν πολύ δύσκολο να κυκλοφορήσει ένα Heavy Metal άλμπουμ στην Ιταλία. Το δεύτερο μέρος της δεκαετίας του '90 ήταν μια καλή στιγμή για τη μουσική γενικά καθώς ο κόσμος αγόραζε CD, έτσι ακόμα και τα underground συγκροτήματα είχαν την ευκαιρία να ηχογραφήσουν ένα άλμπουμ , να ξοδέψουν κάποια χρήματα για την παραγωγή και να αποκτήσουν πραγματικά κάποιο ενδιαφέρον και να έχουν αποτελέσματα. Τότε ήταν που αποφασίσαμε να συγκεντρώσουμε κάποια χρήματα και να ηχογραφήσουμε το άλμπουμ , ήταν ένας συνδυασμός πολλών παραγόντων που τελικά ευθυγραμμίστηκαν.
Επίσης, είχαμε κάποιες αλλαγές στη σύνθεση και πήραμε τα σωστά παιδιά, ειδικά όταν ο Morby μπήκε στο συγκρότημα, αυτό άλλαξε τα πάντα. Επίσης, εγώ και ο Riccardo μετακομίσαμε πίσω στη Φλωρεντία, όπου γεννηθήκαμε, και ακόμα κι αν δεν ήταν μεγάλη πόλη, υπήρχε μεγαλύτερη σκηνή. Ωστόσο δεν υπήρχε κανένα μεγάλο masterplan ή κάτι τέτοιο, τα πράγματα έγιναν καλύτερα για όλους, καθώς στην πραγματικότητα υπήρχαν πολλές κυκλοφορίες από ιταλικά συγκροτήματα, ακόμη και σε μεγάλες διεθνείς εταιρείες.
RockOverdose: Το 2023 σηματοδοτεί την 40η επέτειό σας ως συγκρότημα. Πίστευες ότι το υλικό σας θα "άγγιζε" τις καρδιές τόσων ανθρώπων και πως αυτοί οι άνθρωποι λαχταρούν για νέο υλικό από εσάς; Πώς θα συνόψιζες όλα αυτά τα 40 χρόνια με λίγα λόγια;
DOMINE: Ωωω! Αυτό είναι ένα καλό ερώτημα. Όταν ξεκίνησα να παίζω, ονειρευόμουν να μπορέσω να κάνω ένα άλμπουμ και ίσως να παίξω κάποια στιγμή σε μια μεγάλη σκηνή όπως το Monsters Of Rock Festival. Το καταφέραμε αυτό, όπως και πολλά ακόμη και είμαι πολύ χαρούμενος για αυτό. Την ίδια όμως στιγμή, κατάλαβα πως η δουλειά του επαγγελματία μουσικού δεν είναι καθόλου εύκολη, πόσο μάλλον όταν πρόκειται για heavy metal... αυτό είναι ακόμη πιο δύσκολο!
Εκτιμώ τους ανθρώπους που γουστάρουν αυτό που κάνουμε, θα μπορούσαν να ακούνε πολύ σπουδαιότερες και πιο διάσημες μπάντες από εμάς. Είμαι ευγνώμων για όλους όσους στήριξαν και συνεχίζουν να στηρίζουν το συγκρότημα, καθώς τίποτα δε θεωρώ δεδομένο. Κάποιοι φίλοι - οπαδοί μας πιστεύουν πως είμαστε υποτιμημένο συγκρότημα, και πως ποτέ δεν λάβαμε όσα μας αξίζουν, αλλά η αλήθεια είναι πως η δουλειά του μουσικού είναι πολύ δύσκολη για όλους. Είμαι ευχαριστημένος αρκετά με αυτά που έχουμε καταφέρει, παίξαμε στο πλευρό τωn Maiden, Priest, Manowar και πολλών άλλων συγκροτημάτων που αγαπάμε, κυκλοφορήσαμε άλμπουμ με την Metal Blade και η μουσική μας ταξίδεψε σε Ιαπωνία, Βραζιλία κλπ. Έχουμε κάνει περιοδεία στην Ευρώπη, παίξαμε στο Wacken και σε μεγάλα festival στην χώρα μας. Αυτή τη στιγμή εξακολουθούμε να παίζουμε γιατί αγαπάμε να παίζουμε μαζί ως φίλοι, κάνουμε πρόβες μαζί κάθε βδομάδα. Θα μπορούσε λοιπόν να ήταν χειρότερα ...
RockOverdose: Ο Elric υπάρχει πάντα στα εξώφυλλα σας. Θεωρείς σημαντικό για ένα συγκρότημα να συνδέεται με κάτι συγκεκριμένο που να το ορίζει; Οι Iron Maiden έχουν τον Eddie, οι Megadeth τον Vic Rattlehead, εσείς έχετε τον Elric. Πόσο σημαντικός παράγοντας ήταν για εσάς ώστε να σας συνδέσει με τους θαυμαστές σας, πέρα από τους στίχους ή τα τραγούδια σας;
DOMINE: Αρχικά να πω πως δεν μας ανήκει ο χαρακτήρας του Elric, δεν είμαστε οι πρώτοι που τον χρησιμοποιήσαμε σε εξώφυλλο ή στίχους. Οι Hawkwind, οι Blue Oyster Cult και οι Cirith Ungol έχουν κάνει εξίσου σπουδαία πράγματα με τον Elric. Το κομμάτι “Black Blade” των B.O.C. είναι φανταστικό, και το εικαστικό του Micheal Whelan για τους Cirith Ungol είναι κορυφαίο! Είμαι μεγάλος θαυμαστής του Michael Moorcock fan και αγαπώ τα βιβλία για τον Elric, όπως πολλοί αναγνώστες αυτών των βιβλίων, μου έχουν δώσει έμπνευση.
Όσα έχουμε κάνει ως συγκρότημα δεν είχαν σχεδιαστεί από πριν, δεν έχουμε πλάνο ούτε κάποια μεγάλη εταιρεία από πίσω μας ή παραγωγούς και managers να δουλεύουν για εμάς. Οι Maiden και οι Megadeth είναι μεγάλα συγκροτήματα με τεράστια και επιτυχημένη πορεία και δραστηριότητα, εμείς είμαστε μια μικρή underground μπάντα.
Ωστώσο αγαπώ το γεγονός ότι αρκετός κόσμος μας λέει πως ανακάλυψαν τα βιβλία του Elric, εξαιτίας των δικών μας άλμπουμ . Αυτή η σύνδεση με τους φίλους του συγκροτήματος είναι σπουδαία, καθώς ανακαλύπτεις πως έχουμε πολλά κοινά ενδιαφέροντα στην μουσική, στα βιβλία, στις ταινίες ... είναι η υποκουλτούρα του metal. Κάπως έτσι μπορείς να διαδόσεις τα ενδιαφέροντά σου και αυτά που αγαπάς, μια νέα μπάντα που άκουσες και σου άρεσε ή μια ταινία που είδες και το λες στους φίλους σου. Πιστεύω πως ο Moorcock, έπρεπε να είναι περισσότερο γνωστός ως συγγραφέας, οπότε διακρίνω και μια σύνδεση και με αυτό. Κάποιες φορές τo cult είναι πολύ καλύτερο από το mainstream, εκτός από τους Queen, αυτοί οι τύποι ήταν οι καλύτεροι απ όλους! Μακάρι να μπορούσαμε να παίξουμε μαζί τους σε ένα μικρό show όπως κάνανε το 1978, και ίσως θα πήγαινε στον Morby ένα κουστούμι του Freddie Mercury! Χαχαχχαχαχαχα!
RockOverdose: Πώς βλέπετε την εξέλιξη της ιταλικής σκηνής γενικότερα; Έχετε υπέροχες μπάντες στη χώρα σας σε όλα τα είδη. Πιστεύετε ότι οφείλετε κάτι στους Death SS επειδή είστε οι παλαιότεροι; Επίσης, μιας και οι ακραίες μπάντες που αναδύονται από την Ιταλία είναι καταπληκτικές, ακολουθείς τη σκηνή ή προτιμάς να μένεις σε παλαιότερες;
DOMINE:Ίσως, δεν πρέπει να αναφέρεις αυτό το όνομα… είναι καταραμένο, ξέρεις... Αχαχαχα! Δεν νιώθω ότι οφείλω κάτι στα υπόλοιπα ιταλικά συγκροτήματα, καθώς η σκηνή ήταν πάντα δύσκολη τη δεκαετία του '80. Έπρεπε πραγματικά να κάνουμε τα πάντα μόνοι μας. Δεν υπήρξε κανένα μάθημα στο youtube σε εκείνους τους αρχαίους χρόνους... Οι Vanadium ήταν το πρώτο συγκρότημα που κυκλοφόρησε ένα σωστό Heavy Metal άλμπουμ στη χώρα και έδειξε ότι θα μπορούσε να γίνει κάτι στην Ιταλία. Μοιραζόμασταν την αίθουσα που κάναμε πρόβα με τους Dark Quarterer για χρόνια, που υπήρχαν από τη δεκαετία του '70 και περίμεναν πολλά χρόνια για να κάνουν ένα άλμπουμ. Επίσης, οι Sabotage έδειξαν ότι υπήρχε ένας σπουδαίος τραγουδιστής και στην Ιταλία…Αλλά είναι αλήθεια ότι το συγκρότημα που ανέφερες μας βοήθησε πραγματικά. Ήταν εκείνοι που τηλεφώνησαν στον Morby και του ζήτησαν να συμμετάσχει στους Domine και να τραγουδάει δεύτερα φωνητικά στο πρώτο μας άλμπουμ . Αλλά εγώ και ο Mimmo, drummer στα δύο πρώτα άλμπουμ, τον βοηθήσαμε με demo εκείνα τα χρόνια. (Εάν το PC σας εκραγεί τώρα, ξέρετε ποιον να κατηγορήσετε) Η πραγματική ιταλική σκηνή είναι πολύ διαφορετική. Υπάρχουν μερικά νεαρά συγκροτήματα που εργάζονται με νέα εργαλεία, όπως βίντεο στο youtube και υπηρεσίες streaming. Μερικά από αυτά είναι υπέροχα, αλλά δεν υπάρχουν τόσα κλασικά Metal συγκροτήματα.
RockOverdose: Έχουν γίνει πολλές αλλαγές στη μουσική βιομηχανία. Ένα κουμπί λύνει πολλά προβλήματα, οι υπηρεσίες streaming εμφανίζονται καθημερινά, το merch έχει γίνει η κύρια πηγή εισοδήματος. Σας λείπουν οι πιο ρομαντικές μέρες του παρελθόντος ή πιστεύετε ότι οι αλλαγές είναι πάντα προς το καλύτερο;
DOMINE:Μου λείπουν οι παλιές μέρες. Είμαι συλλέκτης δίσκων, γι' αυτό μου αρέσουν τα CD και το βινύλιο. Το streaming είναι εντάξει αν θες να ανακαλύψεις νέα συγκροτήματα, αλλά αν μου αρέσει ένα άλμπουμ, αγοράζω το CD. Αυτή είναι μια μακρά συζήτηση και σχετίζεται με την ηλικία και τις προηγούμενες εμπειρίες. Η κόρη μου είναι 13 και μπορεί να ακούσει όλα τα άλμπουμ που έχω στο σπίτι, αλλά όταν μένει στο δωμάτιό της, συνδέεται στο Spotify στο φορητό της υπολογιστή, ενώ θα μπορούσε απλώς να παίξει τη μουσική στα παλιά μου ηχεία JBL! Είναι ένας διαφορετικός κόσμος, αλλά ειλικρινά, δεν μου αρέσει πολύ ο τρόπος που χρησιμοποιείται η τεχνολογία από την πλειοψηφία πλέον. Όλα φαίνονται να πηγαίνουν μονόδρομα για όλους, χωρίς επιλογές, χωρίς προσωπικότητα. Στη μουσική, τώρα έχεις πρόσβαση για streaming σε κάθε άλμπουμ που επιθυμείς, αλλά οι περισσότεροι παίζουν τα ίδια τραγούδια από τους ίδιους καλλιτέχνες, όπως στο ραδιόφωνο. Εφόσον όμως έχεις τόσες πολλές επιλογές, γιατί να μην ψάχνεις για νέα συγκροτήματα; Είναι σαν να έχεις τα πάντα αλλά δεν έχεις τίποτα, αν καταλαβαίνεις τί εννοώ. Μας υπαγορεύουν οι αλγόριθμοι. Βλέπω επίσης και νέα συγκροτήματα που τώρα κάνουν άλμπουμ μόνο και μόνο για να έχουν video στο YouTube και αρχεία στο Spotify κ.λπ.. και τα πάνε καλά, με εκατομμύρια προβολές και streaming … επομένως… δε ξέρω τί να πω!
RockOverdose:Δεν έχετε κάνει πολλές συναυλίες στην καριέρα σας, αλλά ένα σημαντικό μέρος τους είναι στην Ελλάδα. Τι πιστεύεις ότι κράτησε αυτόν τον δεσμό τόσο δυνατό από την αρχή και πώς νιώθεις να παίζεις σε μια δεύτερη πατρίδα ενώ είσαι μακριά από τη χώρα σου; Τι να περιμένουμε αυτή τη φορά από εσάς;
DOMINE:Η Ελλάδα και η Γερμανία είναι πλέον προπύργια του κλασικού Heavy Metal. Πουλούσαμε πολλά demo στους Έλληνες θαυμαστές τη δεκαετία του '80, ένα προς ένα, μέσω ταχυδρομείου. Υπήρχε πάντα μια κοινότητα του Heavy Metal στην Ελλάδα που υποστήριζε τους Domine και είναι πάντα υπέροχο να ερχόμαστε να παίζουμε σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη και Κύπρο. Γιατί; Δεν γνωρίζω. Μάλλον επειδή μοιραζόμαστε το ίδιο γούστο στο κλασικό metal και, όπως είπα πριν, σε βιβλία, ταινίες κ.λπ.. Κλασική, αρχαία κουλτούρα; Μπορεί.
Πάντα μας αρέσει να ερχόμαστε στην Ελλάδα καθώς έχουμε φίλους και είναι υπέροχο να έρχεσαι σε γνωστά μέρη. Για την επόμενη συναυλία μας στην Αθήνα προφανώς προβάρουμε παλιά τραγούδια μας, όπως σας αρέσουν. Είμαι σίγουρος ότι θα περάσουμε υπέροχα, όπως λέει ο Morby, όταν παίζουμε παίζουμε μαζί με το κοινό. Μοιραζόμαστε το ίδιο πάθος, που είναι μια λέξη που συνοψίζει όλα όσα έχουμε κάνει όλα αυτά τα χρόνια. Το πάθος είναι ο μόνος λόγος που παίζουμε ακόμα.
RockOverdose: Σας ευχαριστούμε πολύ για τον χρόνο σας και για όλες τις χαρές που μας έχετε προσφέρει στο παρελθόν. Τα τελευταία λόγια σου ανήκουν! Forza Italia!
DOMINE:Τι να πω… Σας ευχαριστώ για τη συνέντευξη και ευχαριστώ όλους τους Έλληνες φίλους μας εκεί έξω. Ανυπομονώ να φέρω το Μαύρο Σπαθί στην Αθήνα για άλλη μια φορά!
Για το RockOverdose,
Άγγελος Κατσούρας
Comments
